Πολλά λέγονται και γράφονται για το ρόλο τη τηλεόρασης. Για άλλους είναι εργαλείο [σοφίας και μάθησης] για άλλους [κατάρα και συμφορά]. Οπωσδήποτε είναι φοβερή δύναμη εξουσίας και επηρεασμού της κοινής γνώμης. Ο λαός γίνεται θύμα της χειραφετικής της ικανότητας, αντικείμενο- έρμαιο στα άπληστα χέρια των ολίγων που την ελέγχουν. Η αιφνιδιαστική εισβολή της στην αναπτυσσόμενη τότε Ελλάδα, συνάντησε εκτός των άλλων και την έλλειψη του αναγκαίου υλικού για την διαμόρφωση τηλεοπτικών εκπομπών και προγραμμάτων. Ένα μεγάλο μέρος τηλεοπτικού υλικού μας ήρθε από τη βιομηχανική Δύση, ιδιαίτερα από τις ΗΠΑ. Οι ντόπιες παραγωγές ήταν ελάχιστες έως ανύπαρκτες. Έτσι μαζί με την τηλεόραση είχαμε αμέσως εισαγωγή αποικιακής βιομηχανικής κουλτούρας, που σημαίνει πολιτιστική αλλοτρίωση. Στα παιδιά μας έδωσε το ιδεώδες του καουμπόι και εμάς έσπρωξε στην κατανάλωση των βιομηχανικών πλεονασμάτων της Δύσης και βουλιάξαμε στα ελλείμματα και στα χρέη.
Σήμερα αλλάξαμε κατεύθυνση δεχόμαστε καταιγισμό τούρκικων σίριαλ. Αγοράζομε πολιτισμό από την Τουρκία που επί 400 χρόνια μας πρόσφερε οθωμανική διαπαιδαγώγηση. Κατά βάθος και ο ένας πολιτισμός και ο άλλος είχαν στόχο την υποδούλωσή μας ο καθένας με το δικό του τρόπο. Θα ήθελα η τηλεόραση το μεγάλο αυτό Σχολείο, να μας διδάξει τις αξίες του ελληνικού πολιτισμού, τον ελεύθερο δημοκρατικό πολιτικό βίο και τον ελεύθερο στοχασμό, αφού η εκπαίδευσή μας δεν τα κατάφερε.
Ζούμε σε μια εποχή ηθικής κατάπτωσης και πολιτικής αναρχίας. Μέσα σε αυτό το κλίμα μας προβάλλεται ο [Σουλειμάν ο μεγαλοπρεπής] και ο πολιτισμός του, σε χολιγουντιανή μεγαλειώδη υπερπαραγωγή. Ονειρώδεις τόποι, λαμπερά παλάτια, παραδεισένια γυναικεία ομορφιά. Όλα αυτά μας προκαλούν να ανατρέξομε στην ιστορία και να δούμε ποιοι ήταν αυτοί οι Οθωμανοί Τούρκοι και τι πολιτισμό προσέφεραν στην ανθρωπότητα και σε μας τους Έλληνες ιδιαίτερα.
Μια νομαδική φυλετική ομάδα συγγενική της μογγολικής, ξεκίνησε από τις ανεμοδαρμένες στέπες της κεντρικής Ασίας όπου ζούσε με επιδρομές. Πιεζόμενη από άλλες μογγολικές φυλετικές ομάδες, μετακινείται συνεχώς προς δυσμάς. Η πρώτη τουρκική ομάδα που έφθασε στη Μικρά Ασία ήταν οι Σελτζούκοι. Η πορεία τους ανακόπηκε από την ισχυρά ακόμα Βυζαντινή αυτοκρατορία. Το 13ο αιώνα εμφανίζεται μια άλλη ομάδα οι Οθωμανοί Τούρκοι. Οργανώνονται σε κράτος και αρχίζουν να επεκτείνονται δυτικά αντιμετωπίζοντας ένα εξασθενημένο από τις σταυροφορίες Βυζάντιο.
Λαός σκληροτράχηλος, νομαδικός, πολεμικός από τις ανεμοδαρμένες στέπες, βρίσκεται ξαφνικά σε ήμερο τόπο, καταπράσινα λιβάδια και δαντελωτές ακρογιαλιές. Οι τουρκικές ορδές σαν σίφουνας ισοπέδωσαν ακμαίους πολιτισμούς, υποδούλωσαν ευγενείς λαούς για να ιδρύσουν την οθωμανική αυτοκρατορία. Για να σταθεροποιήσουν την κυριαρχία και να την επεκτείνουν, επεδίωξαν μα μανία τον βίαιο εκτουρκισμό των κατακτημένων λαών. Την πιο σκληρή και απάνθρωπη μεθοδολογία εξισλαμισμού. Παιδομάζωμα, σκλαβοπάζαρα, αβάστακτοι φόροι, ευτελισμοί, σφαγές, γενοκτονίες, ξεριζωμός, θαλάσσιες επιδρομές στα παράλια της Μεσογείου για συλλογή σκλάβων. Το άνθος της νεολαίας των κατακτημένων λαών πύκνωναν τις τάξεις του τούρκικου πληθυσμού. Τα διαλεγμένα αγόρια γενίτσαροι πολεμιστές, τα όμορφα κορίτσια στα χαρέμια των πασάδων.
Πολύ γρήγορα η Μικρά Ασία γίνεται Τουρκία και οι λαοί της Τούρκοι. Πολιτισμοί ισοπεδώθηκαν, λαοί ξεριζώθηκαν και χάθηκαν στα σκοτάδια του ισλαμισμού. Ιδιαίτερα το Ελληνικό έθνος [υπέστη τα πάνδεινα]. Ξεριζώθηκε από τόπους που επί αιώνες μεγαλουργούσε και έπεσε σε παρακμή. Ελάχιστο ποσοστό κατόρθωσε να διαφυλάξει την εθνική συνείδηση και χριστιανική πίστη. Με το σίριαλ αυτό η τηλεόραση ξύνει πληγές του Ελληνισμού που αιμορραγούνε χρόνια. Δεν είναι λίγοι οι Έλληνες που στους ονειρεμένους τόπους που προβάλλονται σαν βιτρίνα της νεότερης Τουρκίας διακρίνουν τα σπίτια των γονέων τους. Είναι οι ρίζες τους. Στη σκληρότητα των σκηνών, βλέπουν τις σφαγές δικών τους προσώπων. Όλα, τόποι, πολιτισμοί, θρησκείες, πρόσωπα, οικειοποιήθηκαν από ομάδα αγροίκων για να γίνει η οθωμανική αυτοκρατορία.
Το όλο σίριαλ εκτυλίσσεται γύρω από την οργάνωση και την λειτουργία του σουλτανικού χαρεμιού. Μας βάζει στ’ άδυτα μέρη της ζωής των αρχόντων που κάποτε ρύθμιζαν τις τύχες μας. Το σουλτανικό χαρέμι ήταν εκτροφείο μέσα στο οποίο εκτρέφοντο τα ωραιότερα άνθη του γυναικείου παραδείσου για τις επιθυμίες του φιλήδονου αυτοκράτορα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και χαλίφη όλων των μουσουλμάνων. Ένα κολοσσιαίο κλειστό οικοδόμημα απέραντο και πολυδαίδαλο που ονομαζόταν [Η πύλη της Ευδαιμονίας]. Πολυάριθμο και πολυσύνθετο προσωπικό. Αυστηρή και επιβεβλημένη εθιμοτυπία με όλη την ανατολίτικη δουλοπρέπεια. Άγρυπνη επιτήρηση των μαύρων ευνούχων. Στην κορυφή του χαρεμιού ευρίσκετο η Βαλιδέ Σουλτάνα, η μητέρα του λιονταριού, του Σουλτάνου. Ιεραρχικά ακολουθούσε η διευθύντρια του θησαυροφυλακίου. Ακολουθούσαν οι γυναίκες του Σουλτάνου και πιο κάτω οι ευνοούμενες. Σε κάθε τμήμα ήταν η μητέρα- παιδαγωγός- κηδεμόνας. Κορίτσια 6-12 ετών αυστηρά επιλεγμένα από επιτροπή καλλιστείων σε όλη την επικράτεια. Ωραία πρόσωπα συμμετρικά χαρακτηριστικά αρχοντική καταγωγή.
Μόλις κλεινόταν μέσα στο σουλτανικό χαρέμι σαν να έφευγαν από τη ζωή για πάντα. Ξεχνούσαν υποχρεωτικά γονείς, οικογένεια, παρελθόν πατρίδα. Ξεχνούσαν τον εαυτό τους και κανένας πια δεν είχε το δικαίωμα να ενδιαφερθεί για αυτά τα πλάσματα. Μεγάλωναν σύμφωνα με τα τουρκικά ήθη και έθιμα. Τα δίδασκαν να περπατούν φιλάρεσκα, να μιλούν ερωτιάρικα, να ρίχνουν δελεαστικές ματιές να προκαλούν τον έρωτα. Υπήρχαν μόνο για να αρέσουν στον αφέντη. Παρά την άγρυπνη επιτήρηση των ευνούχων κυριαρχούσε η ζηλοτυπία. Όλες λαχταρούσαν το ίδιο πρόσωπο και ακολουθούσαν άγριες σκηνές ραδιουργίας και αποτρόπαια εγκλήματα.
Αν κάποτε ο Σουλτάνος πρόσεχε την κοπέλα και της απεύθυνε το λόγο η τύχη της άλλαζε. Έμπαινε στην τάξη των ευνοούμενων. Έμενε σε ξεχωριστό δωμάτιο και περίμενε το κάλεσμα. Μετά το κάλεσμα και τη συνεύρεση έπαιρνε προαγωγή στην τάξη των γυναικών του Σουλτάνου. Αν γεννούσε αγόρι μπορούσε να γίνει Σουλτάνος και αυτή να γίνει Βαλιδέ Σουλτάνα με το λιοντάρι της. Όταν γερνούσαν χωρίς να τις προσέξουν απεσύροντο στα παλιά ανάκτορα όπου τελείωναν τα όνειρα.
Ο Νικόλαος Σταυρινίδης στο Βιβλίο του [Ρεμπιά Γκιουλνούς] που πρωτοδημοσιεύθηκε στην Πατρίδα εξιστορεί ζωντανά την πορεία της Ρεθεμιωτοπούλας Ευγενίας Βεργίτση που έγινε Ρεμπιά Γκιουλνούς. Το 1646 το Ρέθυμνο καταλήφθηκε από τους Τούρκους. Ο πορθητής του Γαζή Χουσείν, όπως συνηθίζετο, έστειλε ως δώρο στο Σουλτάνο 10 διαλεκτές πανώριες Κρητικοπούλες για το χαρέμι του και 30 ρωμαλέους νέους για το στρατιωτικό σώμα των γενιτσάρων. Τι απέγινε αυτό το εκλεκτό άνθος της Ρεθεμιώτικης κοινωνίας κανείς δεν έμαθε. Από όλο αυτό το πλήθος ξεχώρισε η μικρή κόρη του παπά Βεργίτση. Στα 6 με 8 της χρόνια την ξερίζωσαν από την αγκαλιά της μάνας με ένα σκληρό και απάνθρωπο τρόπο, και την έκλεισαν στη ζούγκλα του σουλτανικού χαρεμιού. Δεν μπορεί κανείς να φανταστεί τι αντιμετώπισε αυτό το κορίτσι για να ανεβεί ένα- ένα τα σκαλοπάτια και να φθάσει στη κορυφή.
Περισσότερα χρόνια από κάθε άλλη, έφερε στο κεφάλι της το βασιλικό στέμμα σαν βασιλική σύζυγος και Βαλιδέ Σουλτάνα ως μητέρα δύο Σουλτάνων παιδιών της. Ηταν στην κορυφή της ιεραρχίας με μεγάλη επιρροή στο σύζυγό της Σουλτάνο που τη λάτρευε, όταν κατελήφθη το Ηράκλειο ύστερα από 23 έτη πολιορκίας από τον Αχμέτ πασά Κιοπρουλή. Πάνω στην παντοδυναμία της ως Βαλιδέ Σουλτάνα πέθανε η Ρεμπιά Γκιουλνούς και θάφτηκε με τιμές στην Κωνσταντινούπολη στα 75 της χρόνια.
Στυλιανός Ευαγγ. Μανουσέλης
συνταξιούχος δάσκαλος